We doen van alles om de echte wereld in de wereld van het speciaal onderwijs te halen

Bron: Onderwijs010

Met tien leerlingen van het voortgezet speciaal onderwijs heb ik langs de rode lampjes van de brandgrens van Rotterdam gewandeld. We spraken over de oorlog en het bombardement. Samen stonden we voor het mooie beeld van Zadkine. “Meester, waarom zit er een gat in?” Ik kon ze vertellen over de stad zonder hart, over hoop, over herbouwen en samen werken aan de toekomst. Als ik daaraan terugdenk, krijg ik weer kippenvel.

De stad Rotterdam zit in mijn hart en ik werk nu op Rotterdam-Zuid met een groep kinderen die met 2-0 achterstaan. Ik heb de stellige overtuiging dat deze leerlingen een mooie toekomst voor zich hebben. Ze kunnen prachtige dingen bereiken en hartstikke veel leren. Laten we ervoor zorgen dat ze met 3-2 voor komen te staan!

Geboren en getogen Rotterdammer

Tijdens mijn vwo werkte ik vanaf mijn 15^e bij een supermarkt. Van vakkenvuller werd ik op mijn 18^e teamleider. Na mijn vwo koos ik voor de studie sociologie aan de Erasmus Universiteit. Ik wilde onze geweldige diverse stad beter begrijpen. Hoe kan het dat we zo veel vooroordelen hebben naar mensen uit andere culturen? Ik werkte tijdens mijn studie nog steeds in de supermarkt. Ik trok van wijk naar wijk en maakte kennis met de vele gezichten van de stad. Ik had een fantastisch divers team onder me, qua leeftijd, achtergrond en leefwereld, en daar mocht ik winkeltje mee spelen. Nadat ik afgestudeerd was, ben ik op mijn 26^e manager in de supermarkt geworden.

Kansen bieden

Het beslissende moment om te switchen van supermarkt naar het onderwijs, was het overlijden van de moeder van een van mijn beste vrienden. Dit was een wake-upcall: de gesprekken die ik daarna voerde met vrienden en familie kwamen tot het cliché: “Ga iets doen met je leven waar je gelukkig van wordt.” Ik werkte weekenden en avonden en kwam niet meer gelukkig thuis.

Wat dan wel? Ik moest terugdenken aan de tijd dat ik vrijwilliger was bij de stichting Nieuw Thuis Rotterdam. Daar organiseerde ik met anderen zomerscholen voor vluchtelingen. Iets voor anderen doen die het minder hebben, gaf me destijds zo veel plezier. Ik ben me ervan bewust dat ik een winnend lot uit de loterij heb getrokken. Ik heb hoogopgeleide blanke ouders die nog bij elkaar zijn. Ik heb in mijn jeugd zo ongeveer alles kunnen krijgen wat ik wilde. Ik voelde de drang iets terug te geven aan jongeren die deze kansen niet hebben gehad.

Gelukkig in speciaal onderwijs

Op het internet zocht ik naar mogelijkheden voor de overstap naar het onderwijs via een werkleertraject. Ik had immers wel inkomen nodig om mijn huur en alles te betalen. Van Stichting BOOR kreeg ik de mogelijkheid een dagje mee te lopen op verschillende scholen: basisonderwijs en voortgezet onderwijs, zowel regulier als speciaal. Op de Willeboerschool en VSO Herenwaard voelde ik me echt gelukkig met de jongeren van het voortgezet speciaal onderwijs. Ook al heeft iemand toevallig een beperking, toch kun je hem diep in de ogen kijken en een serieus of grappig gesprek voeren. Met respect voor elke beperking die er is, kun je altijd wel met iemand levellen, zonder te pamperen of kinderachtig te doen in taal of materialen die je gebruikt in de les.

Tweejarig zij-instroomtraject

Na een geschiktheidsassessment ben ik in september 2022 begonnen met het tweejarig zij-instroomtraject. De pabo is interessant, omdat ik veel leer over ontwikkelingspsychologie, de psychologie van het leren, twee- en meertalig onderwijs en de invloeden van generaties. Het voordeel van werken en leren is dat ik mijn docenten veel vragen kan stellen over concrete situaties die ik op mijn school tegenkom.

Op basis van mijn vooropleiding had ik het eerste jaar alleen voor de groep kunnen staan. Ik heb dat bewust niet gedaan. Ik heb het hele eerste jaar samen met een duo-collega de lessen gedraaid. Haar waardevolle didactische tips had ik echt nodig. Ik zit nu in mijn tweede jaar en sta zelfstandig voor de groep. Een onderwijsassistent helpt me met praktische zaken en neemt soms een leerling apart als die extra aandacht nodig heeft.

Vrijheid in lesgeven

In het speciaal onderwijs zit je niet vast aan methodes. Je hebt veel vrijheid in het aanbieden van onderwijs. Dat moet ook wel, want als je naar rekenen kijkt, dan is de een nog bezig met getalbegrip, terwijl een ander tot 1000 kan tellen of de tafels opdreunt. Alle niveaus zitten door elkaar in mijn groep van 13 kinderen. Wat mij ook aanspreekt, is dat we jongeren niet opleiden voor de stelling van Pythagoras. We focussen ons op zelfredzaamheid in de samenleving, op het organiseren van een gelukkig en leuk leven. Prachtig dat ik daaraan mag bijdragen; dan ben je zoveel meer dan alleen leerkracht.

Wereld binnen handbereik

In Rotterdam heb je het geluk dat je met weinig budget veel kunt doen met leerlingen. We hebben de hele wereld binnen handbereik van onze school, zoals musea, theaters, Blijdorp, kinderboerderij, bieb, winkelcentra en wereldhavendagen. Vorig jaar ben ik met drie leerlingen die gek waren van street art op pad gegaan met de Rotterdams Street Art app Rewriters010. Hoe gaaf is dat! We doen van alles om de echte wereld in de wereld van het speciaal onderwijs te halen. Voor deze leerlingen is ervaren en met eigen ogen zien zo belangrijk. Een les over democratie gaat pas echt voor ze leven als we in het stadhuis rondlopen!